انواع صفحه نمایش موبایل

شاید هنگام بررسی برای خرید یک تلفن همراه این کلمات را شنیده باشید: صفحه نمایش IPS LCD، صفحه نمایش TFT LCD، صفحه نمایش OLED، صفحه نمایش Super AMOLED و غیره. اغلب با شنیدن این اسم‌ها گیج می‌شویم و نمی‌دانیم که کدام بهترین است. پس بیایید با هم انواع صفحه نمایش موبایل را بررسی کنیم. نمایشگرها عمدتا به سه بخش کلی دسته‌بندی می‌شوند: LCD (نمایشگر کریستال مایع)، LED (دیود ساطع‌کننده نور) و رتینا.

۱. ال‌سی‌دی (نمایشگر کریستال مایع)

ال‌سی‌دی به معنای نمایشگر کریستال مایع است. در صفحه نمایش ال‌سی‌دی، نوری در پس‌زمینه پیکسل‌ها وجود دارد که به آن نور پس‌زمینه می‌گویند و برای نمایش محتوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر نوری در پس‌زمینه وجود نداشته باشد، نمی‌توانیم محتوایی را که روی صفحه نمایش داده می‌شود ببینیم. ما چند نوع پنل ال‌سی‌دی مختلف داریم که به شرح زیر هستند:

Twisted Nematic –TN

نمایشگرهای Twisted Nematic به طور گسترده در مانیتورهای کامپیوتر و در برخی صنایع استفاده می‌شوند. معمولا گیمرها از این نمایشگرها برای تجربه بهتر گیمینگ استفاده می‌کنند، زیرا ارزان هستند و سرعت پاسخ‌دهی بیشتری دارند.

محدودیت‌ها

– صفحه نمایش بی‌کیفیت

– نسبت کنتراست پایین

– بازتولید ضعیف رنگ

– زاویه دید نامناسب

 Vertical Alignment – VA

این پنل ما بین پنل TN و پنل IPS قرار می‌گیرد. این نمایشگر در مقایسه با نمایشگر TN دارای زاویه دید و بازتولید رنگ بهتری است.

محدودیت‌ها

– نرخ پاسخ‌دهی کند

 Advanced Fringe Field Switching – AFFS

این نوع نمایشگر برای اهداف تجاری استفاده می‌شود. صفحه نمایش‌های AFFS دارای کیفیت فوق‌العاده‌ای هستند و بازتولید رنگ خوبی دارند و زاویه دید بهتری نسبت به پنل IPS و پنل TN ارائه می‌دهند و هم‌چنین اعوجاج رنگ را به حداقل می‌رسانند.

محدودیت‌ها

– مصرف انرژی بیشتر

در زمینه نمایشگرهای موبایل نیز در غالب موارد این سه نمایشگر را در صفحات ال‌سی‌دی می‌بینیم:

پنل TFT LCD

این صفحه نمایش ارزان‌ترین نمایشگر ال‌سی‌دی است. در این نمایشگر هر پیکسل به یک خازن و ترانزیستور متصل است. مزیت اصلی این نمایشگر نسبت کنتراست بالا و هزینه ساخت بسیار ارزان آن است. این نوع نمایشگرها غالبا را در موبایل‌های ارزان‌قیمت می‌بینیم.

محدودیت‌ها

– بی‌کیفیت

– زاویه دید بد

– دید ضعیف زیر نور خورشید

پنل IPS LCD

این مدل محبوب‌ترین نمایشگر بین موبایل‌های میان‌رده است و بهترین نمایشگر ال‌سی‌دی محسوب می‌شود. این نمایشگرها بسیار بهتر از صفحه نمایش TFT هستند. این صفحه نمایش زاویه دید، بازتولید رنگ و دید بهتری زیر نور خورشید ارائه می‌کند.

محدودیت‌ها

– مصرف انرژی بیشتر

پنل SLCD

سوپر ال‌سی‌دی نکته قابل توجه تبلیغات بازاریابی اچ‌تی‌سی است. به طور کلی، این نمایشگر نیز یک نوع IPS LCD است اما تغییراتی جزئی دارد. در صفحه نمایش IPS LCD، فاصله‌ای بین شیشه بیرونی و حسگر لمسی وجود دارد اما در صفحه نمایش SLCD هیچ فاصله‌ای در نظر گرفته نشده است.

۲. ال‌ای‌دی (دیود ساطع‌کننده نور)

در صفحه نمایش LCD از CCFL و در صفحه نمایش LED از لامپ‌های LED به عنوان نور پس‌زمینه استفاده می‌شود.

مزایا

+ مصرف برق بسیار کم‌تر

+ بهترین بازتولید رنگ

+ ارائه بهترین زوایای دید

+ عدم محدودیت نسبت تصاویر

+ سطوح کنتراست بهتر

+ بهترین دید زیر نور خورشید

+ رنگ‌های واقعی

معایب

– ساخت و ساز پرهزینه

نمایشگرهای ال‌ای‌دی انواع زیادی دارند. به طور کلی دو نمایشگر خاص ال‌ای‌دی را در بین موبایل‌های پرچمدار مشاهده می‌کنیم: OLED و AMOLED. فناوری آن‌ها تقریبا یکسان است اما OLED توسط شرکت ال‌جی و AMOLED توسط شرکت سامسونگ توسعه یافته‌اند.

AMOLED

این فناوری کاملا متعلق به سامسونگ است. پیکسل‌ها در صفحه نمایش AMOLED به عنوان لامپ ال‌ای‌دی عمل می‌کنند و این نمایشگرها نیازی به نور پس‌زمینه ندارند. این فناوری به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و نمایش رنگ‌های واقعی‌تر کمک می‌کند و برای مثال هنگامی که تصویر سیاه است، پیکسل‌ها نور را نشان نمی‌دهند و قسمت سیاه در ویدیو مانند یک رنگ سیاه واقعی نمایش داده می‌شود. بنابراین زمانی که محتوا دارای رنگ سیاه باشد، در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود. تفاوت اصلی بین AMOLED و Super AMOLED مانند IPS LCD و SLCD است. AMOLED یک شکاف بین شیشه و حسگر لمسی دارد اما Super AMOLED این‌گونه نیست (فاصله‌ای ناچیز دارد).

OLED

این فناوری متعلق به ال‌جی است و در واقع ال‌جی بود که پتنت پنل OLED را در اختیار گرفت. این نمایشگر نیز مانند یک نمایشگر AMOLED است. OLED دارای یک سری لایه نازک آلی بین دو هادی خازن خود است و نور هنگامی که برق جریان پیدا می‌کند ساطع می‌شود. به طور خلاصه نمایشگرهای ال‌ای‌دی کارآمدتر از نمایشگرهای ال‌سی‌دی هستند.

مینی ال‌ای‌دی

مینی ال‌ای‌دی یکی از فناوری‌های برجسته سازندگان تلویزیون در نمایشگاهی در سال ۲۰۲۱ بود و به نظر نمی‌رسید که فعلا در گوشی‌های موبایل استفاده شود تا این که اپل، آیپد پرو ۲۰۲۱ را معرفی کرد. همان‌طور که از نام آن پیداست، این تکنیک بر مبنای کوچک‌سازی ال‌ای‌دی‌هایی است که نور پس‌زمینه صفحه‌نمایش را تشکیل می‌دهند طراحی شده است.

کاهش حداکثری این مولفه‌ها این امکان را فراهم می‌کند تا ال‌ای‌دی‌های بیشتری را در پس‌زمینه صفحه نمایش قرار دهید که منجر به کنترل بیشتر بر سطوح کنتراست در مناطق مختلف نمایشگر می‌شود. یکی دیگر از مزایایی که آیپد جدید اپل داشت، روشنایی و شفافیت حداکثری تصاویر است که تا میزان دو برابر نسبت به نسل قبل خود بهبود یافته است.

نمایشگرهای آینده: میکرو ال‌ای‌دی

فناوری همیشگی تلویزیون‌ها همیشه مینی ال‌ای‌دی بوده است اما زمزمه‌هایی مبنی بر این شنیده می‌شود که تولیدکنندگان گوشی و ساعت‌های هوشمند به دنبال استفاده از فناوری میکرو ال‌ای‌دی در دستگاه‌های خود هستند، زیرا این فناوری با نمایشگرهای ال‌سی‌دی و ال‌ای‌دی کاملا متفاوت و دارای ویژگی‌های تصویری مشابه OLED است.

نمایشگر میکرو ال‌ای‌دی دارای یک دیود ساطع‌کننده نور برای هر زیرپیکسل صفحه است و احتمالا از نوعی ماده معدنی مانند نیترید گالیوم در ساخت آن استفاده می‌کنند. این نمایشگرها با استفاده از فناوری پخش نور خودکار نیازی به استفاده از نور پس‌زمینه ندارند و هر پیکسل خودش به طور جداگانه خاموش می‌شود. نتیجه کار واقعا چشم‌گیر است، چرا که چشمان شما همان سطح کنتراست نمایشگرهای OLED را می‌بینند، بدون این که تصویر ثابت بماند یا این که دیودهای ارگانیک بسوزند.

یکی دیگر از مزایای فناوری میکرو ال‌ای‌دی پتانسیل نمایش تصاویر با سطوح روشنایی بالاتر و در عین حال مصرف انرژی کمتری است. در واقع این نمایشگرها نقاط قوت هر دو پنل OLED و LCD را با هم ترکیب می‌کنند.

از سوی دیگر، استفاده از چندین دیود برای هر پیکسل چالشی را از نظر کوچک‌سازی اجزا به همراه دارد. به عنوان مثال، تصاویر فول اچ‌دی به حدود دو میلیون پیکسل و ۶ میلیون میکرو ال‌ای‌دی با استفاده از ساختار سنتی RGB (قرمز، سبز و آبی) نیاز دارند. به همین خاطر این فناوری تا به امروز از نظر دامنه نسبتا محدود باقی مانده است.

یکی دیگر از موارد چالش‌برانگیز، قیمت این نمایشگرها است. برای مثال یک صفحه نمایش ۱۱۰ اینچی قیمتی در حدود ۱۵۰ هزار دلار دارد که هزینه فوق‌العاده زیادی محسوب می‌شود.

TFT، LTPS، LTPO، IGZO

احتمالا در مواجهه با مشخصات گوشی‌ها و تجهیزات الکترونیک با اصطلاحات دیگری برخورد کنید که کم‌تر رایج هستند و اغلب در عناوین تبلیغاتی گوشی‌های هوشمند دیده می‌شوند. پس بد نیست با هم به این اصطلاحات بپردازیم:

 TFT (Thin Film Transistor)

نوعی نمایشگر ال‌سی‌دی است که از یک لایه نیمه‌هادی نازک بر روی پنل بهره می‌برد که امکان کنترل شدت رنگ در هر پیکسل را فراهم می‌کند و در نمایشگرهای AMOLED و در پنل‌های TN و  IPS/PLS استفاده می‌شود.

LTPS (پلی سیلیکون با دمای پایین)

نوعی از TFT که وضوح بالاتر و مصرف انرژی کم‌تری را در مقایسه با صفحه نمایش‌های TFT سنتی ارائه می‌دهد.

IGZO (ایندیوم گالیوم زینک اکسید)

یک نوع ماده نیمه‌هادی مورد استفاده در نمایشگرهای TFT که موجب وضوح بالاتر و مصرف انرژی کم‌تر صفحه‌ نمایش می‌شود و در انواع مختلف صفحه نمایش‌های ال‌سی‌دی و نمایشگرهای OLED قابل استفاده است.

LTPO (اکسید پلی کریستال با دمای پایین)

این فناوری به واسطه اپل توسعه یافته و در نمایشگرهای OLED و LCD استفاده می‌شود و تکنیک‌های LTPS و IGZO را ترکیب و در نتیجه برق کم‌تری مصرف می‌کند. این فناوری در اپل واچ ۴ و گلکسی اس۲۱ اولترا استفاده شده است. LTPO این امکان را به نمایشگر می‌دهد تا رفرش ریت خود را به صورت خودکار و متناسب با محتوای نمایش تنظیم کند.

۳. صفحه نمایش رتینا

نمایشگر رتینا در محصولات شرکت اپل به وفور دیده می‌شود. در واقع رتینا همان صفحه نمایش IPS LCD است. اپل صفحه نمایش IPS LCD را کمی تغییر داد و نام آن را عوض کرد. نرخ پیکسل در اینچ در صفحه نمایش رتینا بیشتر از نمایشگرهای IPS LCD است. در واقع باید گفت که این نمایشگرها فناوری جداگانه‌ای نیست، بلکه تغییر و تحولی در صفحه نمایش IPS LCD محسوب می‌شوند.

بهترین صفحه نمایش موبایل کدام است؟

بدیهی است که AMOLED و OLED بهترین نمایشگرهای دنیا هستند.

مزایای نمایشگرهای AMOLED و OLED:

+ بهترین کیفیت

+ بهترین بازتولید رنگ

+ بهترین دید زیر نور خورشید

+ رنگ مشکی واقعی

+ عدم محدودیت نسبت تصاویر

+ بهترین زوایای دید

+ بهترین سطوح کنتراست

+ بهترین نرخ مصرف انرژی

معایب نمایشگرهای AMOLED و OLED

+ سوختن صفحه نمایش

+ روند تولید پرهزینه

+ آسیب در صورت تماس جزئی با آب